Hij had nog nooit uitgesproken dat hij zich eenzaam voelde, tot hij te gast was in onze podcast
“Eenzaamheid moet je tussen de lijnen lezen. Ik denk dat het moeilijk kan zijn om uit te spreken dat je je eenzaam voelt. Ergens voelt eenzaamheid als falen want je bent alleen en niemand is er voor je. Het is een moeilijk thema om naar te kijken bij jezelf.” Hulpverleners Maarten en Hendrik maken de podcast Komma Binnen.
Het ILC (inloopcentrum) Komma Binnen in Vilvoorde is een plek waar je terecht kan voor een koffie, een babbel of leuke activiteiten. Eenzaamheid lijkt er even te verdwijnen, zeggen bezoekers soms. Hulpverleners Maarten en Hendrik praten erover in de nieuwe podcast: Komma Binnen – de Podcast. De podcast zet de deuren open naar gesprek en kaart gevoelige onderwerpen aan waaronder eenzaamheid.
Een plek waar mensen zichzelf kunnen zijn
Wat kan het ILC betekenen voor mensen die eenzaam zijn?
Hendrik: “Het ILC ontvangt niet alleen eenzame mensen, maar ze zijn er wel. Het ILC is een plek waar mensen zichzelf kunnen zijn en waar hun gevoelens valide zijn. Wij zijn er altijd voor hen, ze kunnen bij ons terecht met hun problemen. Wanneer ze in het ILC zijn, vergeten ze even hun eenzaamheid. Er worden ook echt vriendschappen gesloten.”
Maarten: “Klopt. En doordat ze hier nieuwe mensen leren kennen, doen ze buiten het ILC nog andere activiteiten met elkaar. Er zijn twee bezoekers die regelmatig bij elkaar langsgaan voor een babbel. Sommigen gaan UNO bij elkaar spelen, omdat ze dat normaal hier op het ILC spelen. Voor hen is dat een enorme meerwaarde zonder dat wij daar veel bij betrokken zijn. Het enige wat wij doen is er voor hen zijn en hen tonen hoe ze die sociale contacten kunnen aangaan. De rest komt allemaal vanzelf.”
Er voor hen zijn. De rest komt vanzelf
Hendrik: “Ze zien ons ook niet altijd als hulpverlener. Sommigen zien ons als vrienden. Dat is misschien een groot woord, maar het is wel zo.”
Maarten: “We horen meer en meer dat eenzaamheid op zaterdag en zondag niet zou bestaan want dan sluiten wij onze deuren. Het werk stopt dan voor ons, maar die eenzaamheid gaat natuurlijk niet weg. Dat voelt heel onnatuurlijk aan. Dat is wel een vraag die hier vaker naar boven komt: “Waar kunnen wij in het weekend dan terecht?” Want de realiteit blijft wel dat wij naar huis gaan en ons gezinsleven hebben terwijl dat bij hen niet zo is.”
Hendrik: “Bezoekers vinden het ook altijd heel moeilijk als er een collega weggaat of verandert van functie. Ze hechten zich snel. Dus als je van job wisselt, voel je je schuldig want ze geven je het gevoel dat je hen achterlaat. Ze nemen het je niet kwalijk, maar dat neemt dat gevoel niet weg.”
“Ergens voelt eenzaamheid als falen want je bent alleen en niemand is er voor je. Het is een moeilijk thema om naar te kijken bij jezelf.”
Zijn er dan geen alternatieven voor in het weekend?
Hendrik: “Er zijn andere initiatieven in Vilvoorde die vergelijkbaar zijn met een ILC, maar ze voelen zich daar niet altijd op hun gemak. Ze hebben hier verbinding gevonden met de groep. Er zijn dus oplossingen die we hen aanreiken, maar of ze die aannemen is een andere vraag.”
Maarten: “Als ze konden kiezen, zouden ze hier 7/7 langskomen.”
Wordt er makkelijk over eenzaamheid gesproken?
Maarten: “Eenzaamheid moet je tussen de lijnen lezen. Ik denk dat het moeilijk kan zijn om uit te spreken dat je je eenzaam voelt. Ergens voelt eenzaamheid als falen want je bent alleen en niemand is er voor je. Het is een moeilijk thema om naar te kijken bij jezelf.”
Het gaat niet enkel over hun problemen
Jullie zijn de stemmen van Komma Binnen – de Podcast waarin jullie de verhalen van ILC bezoekers brengen. Helpt de podcast hen om te praten over hun problemen?
Hendrik: “Van de bezoekers waar we al mee gepraat hebben, merken we dat ze veel vertellen waarover je in een professionele setting niet zou praten. Hun levensloop, hun jeugd… Dus ze voelen zich daardoor gewaardeerd. In de podcast gaat het niet enkel over hun problemen.”
Maarten: “Een van de podcasts gaat specifiek over eenzaamheid. We eindigen onze podcast altijd met een vraag voor de volgende gast. Eén van die vragen was: ‘Wat zou jij doen om mensen die eenzaam zijn te helpen?’ Het antwoord dat we kregen was heel kort: ‘Niets.’ Dat heeft meteen een gesprek geopend. Die man gaf aan dat hij zelf eenzaam is. Hij heeft het gevoel dat niemand hem daarmee helpt, dus wil hij ook niemand helpen. Dat was meteen een stevige opener. Deze man komt hier al jaren, maar had nog nooit uitgesproken dat hij zich eenzaam voelde, totdat hij te gast was bij onze podcast.”
Maarten: “Als je iemand apart neemt in een gesprekslokaal, blokkeren ze vaak of vertellen ze niet alles. Het voelt niet altijd helemaal veilig. We hebben hier iemand die al heel lang komt en niet veel zegt. Wanneer hij te gast was bij onze podcast, vertelde hij dingen die wij in al die jaren nog nooit hebben gehoord. Hij heeft zijn beklag kunnen doen, gepraat over wat er is fout gegaan in zijn leven … Hij had dat nog nooit durven uitspreken. Na dat gesprek was hij heel emotioneel: ‘Er valt een blok van mijn schouders door dat gewoon eens uit te spreken en iedereen mag het weten.’ Het doet wel iets met een mens.”
“Er is ook ruimte voor moeilijke thema’s waarvan we verrast zijn dat ze die plots op tafel gooien. We vragen ook altijd of er iets is waar ze écht niet over willen praten, en dan beginnen ze daar plots zelf over. Dat is een hele fijne, veilige manier van in gesprek gaan.”
Benieuwd naar de gesprekken? Je kan hier luisteren naar de podcast.
Interview: Yoni Delplanque
Verhalen als gereedschap
Een reflectie van hulpverlener Joost Bonte
Meer dan een kopje koffie
Inloopcentrum Amarant