‘Elk cijfer is een verhaal. Ook dat is belangrijk om te vertellen.’

Hoe kijk je zelf terug op coronajaar 2020?

‘Ik hield het nooit voor mogelijk dat mijn professionele en privéleven zodanig overhoop gegooid zouden worden. Bepaalde dingen leerde ik snel zoals afstand houden, geen handen schudden en praten met mondmasker. Andere zaken blijven moeilijk. Je wordt een beetje sociaal incapabele Michiel. Je mist familie, vrienden en ontspanningsmogelijkheden. Ik onthoud vooral twee dingen: mensen zijn zeer flexibel én hebben nood aan sociaal contact.’

Corona bracht een golf van solidariteit teweeg. Hoe vertaalde die golf zich in het CAW?

‘De solidariteit uitte zich op verschillende manieren. Medewerkers maakten mondmaskers of vingen werk op van collega’s die in quarantaine moesten. Ze stelden zich flexibel op in de combinatie van werk en gezin of waren bereid om een kind uit het Vluchthuis op te vangen voor het geval de moeder besmet raakte. Verschillende hulpverleners stelden zich ook kandidaat om de telefoonpermanentie van Tele-Onthaal te ondersteunen.’

Door samen te werken, bouw je een geïntegreerd aanbod uit op maat van de cliënt.

Het CAW profileert zich als partner in welzijn. In praktijk krijgt dit voornemen vorm in samenwerking en netwerken. Waarin ligt voor jou de meerwaarde hiervan?

‘Een probleem komt nooit alleen. Dat geldt ook in hulpverlening. De hulpvragen van mensen worden complexer en hun problemen spelen zich vaak af op meerdere levensdomeinen. Als organisatie kun je mensen helpen met een deel van de oplossing. Voor een ander deel moeten ze aankloppen bij een partner. Door samen te werken, bouw je een geïntegreerd aanbod uit op maat van de cliënt. Je versterkt elkaar, werkt efficiënter en verhoogt daardoor de kwaliteit van de hulpverlening. De cliënt heeft een duidelijk aanspreekpunt. Het maakt zelfs niet uit of hij weet dat het CAW of een partner hem helpt, zolang hij zich maar goed geholpen weet. Ook hulpverleners ervaren voordelen. Door samen te werken kunnen ze methodische kaders, inzichten en kennis uitwisselen. Diensten kunnen ook bij elkaar terecht voor consult en intervisie.’

Kun je een paar voorbeelden geven van samenwerkingen of netwerken waarin CAW Limburg een rol speelt?

‘Als welzijnsactor op de eerste lijn kan het CAW als generalist een meerwaarde bieden in samenwerkingen, netwerken en dedicated teams. Daardoor worden we steeds meer een netwerkorganisatie. We merken in Vlaanderen dat het aanbod gefragmenteerd is. Het is hooggespecialiseerd of categoriaal. Daardoor ontstaat er een lacune in het aanbod. Om hierop een antwoord te bieden ontstaan er initiatieven waarin een brede blik gekoppeld wordt aan een specialistische blik. Een voorbeeld daarvan is het Kruispunt waarin we als CAW de rol opnemen van generalist en de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) die van specialist.’

Als welzijnsactor op de eerste lijn kan het CAW als generalist een meerwaarde bieden in samenwerkingen, netwerken en dedicated teams.

‘Vaak bots je ook op beperkingen als je louter vanuit één invalshoek naar een situatie kijkt. In samenwerking met partners kun je een ketenaanpak opzetten waarin iedereen een verantwoordelijkheid opneemt. Een voorbeeld hiervan is het Family Justice Center. In het Center zitten hulpverleningsorganisaties, politie en justitie onder één dak om samen intrafamiliaal geweld aan te pakken. Ook bij categoriale netwerken is het essentieel om in te zetten op verbinding. Denk maar aan het meganetwerk integrale jeugdhulp of aan de GGZ-netwerken. Zo neemt het Crisispunt Limburg -18 (CPL-18) een centrale rol op in het crisisnetwerk Integrale Jeugdhulp met linken naar alle jeugdhulpactoren.’

Hulpverleners bijten al eens de tanden stuk op complexe hulpvragen. Kan samenwerking helpen om hieruit te raken?

‘Samenwerking creëert een hogere draagkracht bij hulpverleners, een gedeelde verantwoordelijkheid en de mogelijkheid om elkaar op te vangen. Ik moet hierbij denken aan Cabrio, een sectoroverschrijdend en multidisciplinair team waarin psychiatrische zorg, begeleid wonen, straathoekwerk, algemeen maatschappelijk werk, woonbegeleiding, verslavingszorg en lokale besturen elkaar vinden. Vanuit een gedeeld engagement legt het Cabrio-team outreachend contact met een erg moeilijk bereikbare doelgroep van dak- en thuislozen.’

Samenwerking creëert een hogere draagkracht bij hulpverleners, een gedeelde verantwoordelijkheid en de mogelijkheid om elkaar op te vangen.

Als het over samenwerking gaat, denken veel mensen uit de welzijnssector ongetwijfeld aan het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO), een samenwerking tussen het CAW, de OCMW’s en de Diensten Maatschappelijk Werk van de ziekenfondsen (DMW).

‘Ook aan GBO timmerden we in 2020 verder in overleg met de partners. Elke partner heeft een eigen invalshoek, maar toch merken we in praktijk dat er een overlap is in de cliënten die we tegengekomen. Door expertise te delen en een gemeenschappelijke aanpak te ontwikkelen willen we onderbescherming tegengaan en de toegankelijkheid van de dienst- en hulpverlening te verhogen.’

Door de coronamaatregelen stonden contacten onder druk of op pauze. Welke impact had de crisis op samenwerkingen en netwerken?

‘De beste partnerschappen ontstaan op de werkvloer wanneer mensen samen een nood ervaren. Out of the box denken leidt tot innovatie. De pandemie deed de lokale dynamiek tijdelijk stokken. Elke uitdaging biedt ook kansen, zoals de afstemming van het aanbod rond mentaal welbevinden van de GGZ en het CAW. We versterkten elkaar in bereikbaarheid, overbrugging van psychologische eerstelijnshulp en regionale kruispunten.’

Tijdens de coronacrisis werd duidelijk dat jongeren en jongvolwassenen in hun transitieproces zeer kwetsbaar zijn.

‘De pandemie zelf vroeg ook veel aandacht en bracht extra taken en opdrachten met zich mee. De hoge werkdruk zorgde ervoor dat partners zich terugplooiden op kernopdrachten. Op zulke momenten komt de kracht van samenwerking boven om efficiënt, in afstemming met elkaar en vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid aan de slag te blijven. Mooie voorbeelden hiervan zijn Café Anoniem – een samenwerking tussen CAW Limburg, RIMO Limburg en Stad Hasselt – of de ondersteuning van de straatverpleegkundige van ZorGGroep Zin in ons Thuislozencentrum in Hasselt.’

Welke good practice uit 2020 neem je mee naar een post-corona werkvloer?

‘Tijdens de coronacrisis werd duidelijk dat jongeren en jongvolwassenen in hun transitieproces zeer kwetsbaar zijn. Het CAW, Agentschap Opgroeien, lokale besturen en de GGZ creëerden extra kansen en werkten samen. Ik denk hierbij oa aan de uitbreiding van het JAC, 1 gezin 1 plan en GGZ JoVo of initiatieven zoals Away home, OverKop en de projecten 510 en 528 van het Europees Sociaal Fonds (ESF). Die dynamiek moeten we vasthouden.’

2020 wordt neergezet als ‘het coronajaar’. Ook in het jaarverslag van CAW Limburg valt niet te ontsnappen aan de impact van de pandemie. Wat blijft jou bij als je een blik werpt op het jaaroverzicht?

‘2020 stond vaak in het teken van cijfers. Cijfers over besmettingen, bezetting van bedden, besparingen en begrotingen. Ook in ons CAW houden we cijfers bij, bv. over het aantal mensen dat we zien. Cijfers doen ertoe, maar we moeten ook aandacht hebben voor de beleving van de situatie, de kwaliteit van de hulp en van het leven. Elk cijfer is een verhaal. Het verhaal van cliënten en collega’s. Ook dat is belangrijk om te vertellen.’

CAW Limburg is er voor iedereen, in het bijzonder voor de meest kwetsbare Limburgers. We strijden voor een beter en kwaliteitsvol leven. Voor een plek aan de tafel voor iedereen. Voor een dag zonder zorgen. Want voor het CAW ben je nooit alleen. Daar staan we voor. In 2020 hielp CAW Limburg meer dan 10 000 mensen dankzij de inzet van 340 medewerkers en 124 vrijwilligers. Lees nu hun verhaal in het jaarverslag van CAW Limburg.