Getuigenis

Hannes Paridaens over intrafamiliaal geweld en Veilig Huis

1 op de 4 Vlamingen krijgt ooit te maken met intrafamiliaal geweld. Op het thema rust nog steeds een groot taboe, weet hulpverlener Hannes Paridaens. Vanuit CAW Limburg werkt hij voor Veilig Huis, een samenwerkingsverband waar partners uit justitie, welzijn, zorg en de lokale besturen de handen in elkaar slaan om mensen die met intrafamiliaal geweld worden geconfronteerd een helpende hand te bieden. Tijd voor een blik in het hoofd van Hannes en op de werking van Veilig Huis in Limburg.

Hannes Paridaens - CAW Limburg

Eind 2023 werd Veilig Huis opgericht, de opvolger van het Family Justice Center (FJC). Kun je iets meer vertellen over het ontstaan van Veilig Huis?

Hannes: “Zowel Family Justice Center als Veilig Huis zijn samenwerkingsverbanden waarbij politie, parket, welzijn en zorg nauw samenwerken met als doel intrafamiliaal geweld aan te pakken. FJC Limburg startte in 2017 in twee Limburgse politiezones, intussen werkt Veilig Huis bijna provinciedekkend. Daarnaast is het aantal partners uitgebreid, oa de psychosociale dienst (PSD) van de gevangenis sloot een tijd geleden aan bij het partnerschap.”

Hoe komen mensen bij Veilig Huis terecht?

Hannes: “Veilig Huis werkt op basis van aanmelding door een professionele dienst. Mensen kunnen zich niet zelf aanmelden. In praktijk komen de meeste aanmeldingen binnen via politie en parket. Wanneer de politie een proces-verbaal opmaakt voor intrafamiliaal geweld, maken zij ook een overzichtsdossier op. Op basis van dit dossier maken politie en parket een eerste inschatting van het risico.”

Zowel Family Justice Center als Veilig Huis zijn samenwerkingsverbanden waarbij politie, parket, welzijn en zorg nauw samenwerken met als doel intrafamiliaal geweld aan te pakken.

“Deze inschatting pakken we dan verder vast in Veilig Huis samen met de verschillende partners die aan tafel zitten. We maken een inschatting van de crisis en wat we hierin kunnen betekenen. Sommige cliënten zijn al gekend bij bepaalde partners. Die info nemen we mee. Tot slot maken we een match tussen de noden die er leven binnen een gezin en een hulpverleningsaanbod.”

Waaruit kan zo’n aanbod bestaan?

Hannes: “In sommige situaties beperkt de interventie zich tot het informeren van mensen over mogelijke hulpbronnen, in andere situaties neemt Veilig Huis contact op met het gezin om te kijken wat er nodig is. Het CAW is een van de partners die mee in dit aanbod voorziet. We leggen contact en begeleiden mensen op verschillende manieren: per telefoon of via gesprekken aan huis of op kantoor.”

Samen met de mensen maken we een veiligheidsplan op om te voorkomen dat het geweld zich op korte of lange termijn herhaalt.

“Een partner binnen Veilig Huis kan dus voor korte of langere tijd ondersteuning bieden, maar we kijken ook breder. Als een andere, externe partner een geschikte vorm van hulp biedt, gaan we die in samenspraak met cliënten bij het verhaal betrekken. In gezinnen waar nog andere problemen spelen, bijvoorbeeld rond huisvesting of financiën, zoeken we ook voor die thema’s naar een passende vorm van hulp.”

Welke kansen en uitdagingen kom je tegen in zo’n breed partnerschap?

Hannes: “We komen op het veld vaak in aanraking met complexe problematieken. Het is bijna onmogelijk om daar vanuit één dienst een afdoend antwoord op te bieden. De kracht van een partnerschap zoals Veilig Huis is net dat partners expertise kunnen delen en dat je die expertise doelgericht kunt inzetten om op maat van mensen te werken.”

De kracht van een partnerschap zoals Veilig Huis is net dat partners expertise kunnen delen en dat je die expertise doelgericht kunt inzetten om op maat van mensen te werken.

“De uitdaging is om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. Het werken aan een gemeenschappelijke visie en taal is daarbij nodig. Tegelijkertijd heeft iedere partner ook een eigen identiteit en doelstellingen. Dankzij die structurele samenwerking leren we elkaars werk en de expertises kennen. Die info laten we in onze eigen organisatie doorstromen. Tegelijkertijd nemen we input en expertise van onze eigen organisatie mee naar Veilig Huis.”

Welke functie neem jij op binnen Veilig Huis?

Hannes: “Ik ben zelf casusregisseur. Vanuit die rol ga ik op het werkveld aan de slag met mensen die te maken hebben met intrafamiliaal geweld. Ik kijk samen met hen hoe we de veiligheid in het gezin terug kunnen herstellen. We brengen de levensdomeinen en factoren in kaart die tot een onveilige situatie hebben geleid. Samen maken we een veiligheidsplan op om te voorkomen dat het geweld zich op korte of lange termijn herhaalt.”

“Veiligheid herstellen kan op uiteenlopende manieren gebeuren. In het ene gezin betekent dit werken aan verbinding, terwijl we in andere situaties, bijvoorbeeld bij intieme terreur of stalking, net gaan werken aan duidelijke grenzen om de veiligheid van een slachtoffer te waarborgen.”

Liefde en geweld liggen soms dichter bij elkaar dan veel mensen denken.

Hoe reageren mensen als je hen contacteert?

Hannes: “Ik kom vanuit mijn functie in aanraking met een heel divers publiek, van mensen in zeer kwetsbare situaties tot gezinnen uit de middenklasse waar voor de buitenwereld alles ok lijkt. Liefde en geweld liggen soms dichter bij elkaar dan veel mensen denken.”

“Mijn ervaring is dat er bij gezinnen in crisis vaak een openheid is om hulp toe te laten. Wie vastzit in een uitzichtloze situatie is vaak bereid om stappen te zetten om het beter te maken. Ik stel wel vast dat die openheid soms verdwijnt als de crisis enigszins is gestabiliseerd. Ik ben dan diegene die de moeilijke onderwerpen opnieuw bespreekbaar probeert te maken.”

“Onze hulpverlening steunt in veel gevallen op een vrijwillig engagement van cliënten. Ik streef er echter zoveel mogelijk naar om in overleg met de mensen te werken aan een duurzame vorm van veiligheid in een gezin. Tot op vandaag rust er op intrafamiliaal geweld een groot taboe. Schaamte zorgt er zelfs voor dat mensen uit eigen beweging geen hulp zoeken of lang wachten voor ze de stap durven zetten. Daarom is het belangrijk om dit thema op de agenda te blijven zetten en mensen te laten weten dat er hulp bestaat.”

Ook in 2023 hielp CAW Limburg het hart en het hoofd van mensen boven water te houden. Meer weten? Ontdek de cijfers en verhalen van 2023.