"Je zag aan mij niet dat ik dakloos was. Ik was ook te trots om hulp te vragen."

Het stereotiepe beeld rond dakloosheid is niets nieuws, maar dat maakt het niet minder schadelijk. “Dat beeld dat leeft rond dakloosheid, klopt helemaal niet. Dat weet ik uit eigen ervaring, maar ook door mijn werk als straathoekwerker”, zegt Hendrik. “Elke avond komen er in de luchthaven van Zaventem mensen in kostuum aan om er te slapen op de zeteltjes en ’s morgens weer naar hun werk te vertrekken. Die oude man op het bankje is maar een deeltje van een veel groter verhaal.”

“Elke avond komen er in de luchthaven van Zaventem mensen in kostuum om er te slapen op de zeteltjes en ’s morgens weer naar hun werk te vertrekken.”

Winteropvang

CAW biedt in een aantal regio’s winteropvang, aan volwassenen, maar ook steeds meer aan jongeren en gezinnen. Mensen kunnen hier tijdens de gure wintermaanden terecht. Eigen aan de winteropvang is dat deze draaiende wordt gehouden door een sterke mix van professionele hulpverleners en vrijwilligers.

Zo opende CAW Halle-Vilvoorde begin december de deuren van de winteropvang in een voormalig ziekenhuis. Eén van die vrijwilligers daar is Benoit. Hij is geen onbekende bij het CAW. Tot vorig jaar was hij zelf dakloos. Vier jaar lang leefde hij zonder een dak boven zijn hoofd en ging hij van zetel tot zetel, garagebox tot garagebox. Dankzij het CAW en hulpverleners is de situatie van Benoit nu veel stabieler.

Hij wil zich inzetten voor mensen die het net zo moeilijk hebben als hij het ooit had. Want ook hij bracht regelmatig een nacht door in een van de bedden van de nachtopvang. “Ik heb het gevoel dat mensen met weinig geld sneller een ander te hulp schieten”, zegt Benoit. “Als we nu eens meer met onze medemens zouden meeleven, of het nu op het werk is of in je wijk, dan zou het allemaal veel makkelijker zijn. Je hoeft niet met iedereen overweg te kunnen, maar je zou wel voor iedereen medeleven moeten kunnen opbrengen.”

“Benoit is echt een toffe kerel met het hart op de juiste plaats”, zegt Hendrik. “Ik leerde hem kennen tijdens een petanque dagje met het inloopcentrum (ILC). Benoit heeft het met iedereen goed voor en staat altijd klaar voor een goede babbel. Dat maakt hem een goede vrijwilliger.”

Pech

Zowel Benoit als Hendrik beantwoorden niet aan het stereotiepe beeld van een dakloze. Benoit had het goed, maar kwam door een foute beslissing in moeilijkheden. “Ik heb een fout gemaakt en het is financieel helemaal misgelopen. Ik was toen in het buitenland op zeilreis en ben dan teruggekeerd naar België. Dat viel zwaar tegen. Ik was hier ambtshalve geschrapt. Dat zorgt ervoor dat je geen werk kan vinden en ook geen woonst. Dan was er nog de coronacrisis die het allesbehalve makkelijk maakte. En toen stond ik plots op straat”, zegt Benoit.

“De hulpverleners van het CAW hebben mij een parcours voorgesteld, en door dat trouw te volgen ben ik hier geraakt.”

Benoit bevindt zich dankzij het CAW in een betere situatie dan een jaar geleden. Toen moest hij zelf nog aankloppen bij de winteropvang. “De hulpverleners van het CAW hebben mij een parcours voorgesteld, en door dat trouw te volgen ben ik hier geraakt. Ik heb ondertussen een dak boven mijn hoofd dankzij Providentia (een sociale huisvestingsmaatschappij nvdr.) en ik voel mij zonder twijfel stukken beter dan een jaar geleden.”

“Ik heb eindelijk weer eigenwaarde, een goed gevulde dagplanning en na jaren werkloos te zijn heb ik ook opnieuw collega’s. Het feit dat ik met het team dat mij destijds geholpen heeft kan werken, maakt mij gelukkig. Ik ben hier ooit binnengestapt met de vraag voor hulp, en ik heb me die beslissing nog geen minuut beklaagd.”

Moeilijke keuze

Hoewel Benoit uiteindelijk wél aanklopte bij het CAW en de winteropvang, was dat voor hem geen makkelijke beslissing. Je zou denken dat de keuze tussen een bank in het park of een warm bed een vanzelfsprekende keuze is. Benoit: “Het is een combinatie van fierheid en kunnen toegeven dat je hulp nodig hebt. Zodra je die drempel over bent, wordt het makkelijker. Maar dan moet je eerst die drempel over”, zegt hij. “Maar weten dat je ’s avonds een bed hebt, brengt rust. Soms heb je gewoon hulp nodig en die heb ik hier gekregen. Het CAW heeft mij warm onthaald en minstens even warm behandeld.”

Dankzij zijn eigen levenservaring is het voor hem makkelijker zich in te leven in een bepaalde situatie en om daklozen die niet graag geholpen worden tot bij de juiste instanties te brengen. “Mijn eigen ervaring is mijn grote troef. Ik weet wat ze meemaken en kan daar zo perfect op inspelen.”

“Het is een combinatie van fierheid en kunnen toegeven dat je hulp nodig hebt. Zodra je die drempel over bent, wordt het makkelijker.”

Zeilen

Nu zijn leven weer op de rails staat, kan Benoit weer voorzichtig gaan dromen. Wie Benoit kent, weet waar zijn hart ligt. Aan zee. Zijn passie voor zeilen is nooit uitgedoofd. Hij hoopt ooit weer op het dek van een boot te staan en solo de wereld rond te varen. “Solozeilen, dat is de droom”, begint hij. “Sinds ik die eerste ervaring aan dek heb gehad, ben ik dat vrijheidsgevoel blijven najagen. Ook na alles wat er gebeurd is. De zeilen openslaan, de haven uitvaren en vaarwel zeggen tegen alle prikkels die mij dagelijks gek maken. Enkel stilte, rust en geen miserie.”
“Ik zou zo meevaren”, zegt Hendrik. “Maar dan is het natuurlijk geen solo tocht meer”, voegt hij  lachend toe.

Hendrik vertelde zijn verhaal onlangs aan Karolien Debecker bij Wijs op Radio 2. Benoit is te zien in de aflevering van Durf te vragen rond dakloosheid. Die wordt 21 december uitgezonden op Eén.

Het CAW is steeds op zoek naar vrijwilligers. Heb je interesse of wil je meer informatie? Check onze vacatures.

Interview: Yoni Delplanque