Sofie heeft opnieuw contact met haar kinderen

“Zonder de Bezoekruimte zou ik niet staan waar ik nu sta”

Ik ontmoet Sofie en haar hulpverlener Iris in de bezoekruimte van Brugge, in CAW Noord-West-Vlaanderen. Sofie werd recent opnieuw mama. Haar jongste zoontje is 17 weken, en ligt op de arm van Sofie als ik haar ontmoet. Moeder zijn lijkt haar eerste natuur. De kleine baby kleurt ons gesprek door af en toe van zich te laten horen, zich eens zalig uit te strekken in zijn maxi-cosi en tenslotte rustig in te dommelen.

Druk op de relatie

Sofie en Marc trouwden in 2006. Daarna werd Tom geboren. Bij zijn geboorte bleek er iets niet helemaal juist. Tom heeft een bindweefselaandoening, en autismespectrumstoornis. Een exacte diagnose is er nog steeds niet, maar het was snel duidelijk dat er extra zorg nodig zou zijn. Een paar jaar later kreeg hij een broertje.

“Voordien zijn we altijd blijven investeren in onze relatie. Maar met Sam erbij maakte dat een groot verschil. Tom had heel veel zorg nodig. Al van toen hij drie weken oud was, moesten wij constant naar her en der met hem: naar de kinesist, ergotherapeut, logopedist, … Wij wilden ook alles zelf doen, en wilden altijd maar meer en meer doen. We hebben twee keer gebouwd, Marc was zelfstandig begonnen. Al die zaken samen hebben heel veel stress met zich meegebracht en het heeft te veel gevergd van ons als koppel.”

“Ik zag te veel mijn kinderen, en te weinig mijn man”

“Ik heb uiteindelijk alles opgegeven om zelf voor mijn kinderen te kunnen zorgen. Ik wilde alles zelf doen en kon heel moeilijk hulp aanvaarden. Tom gaat naar het buitengewoon onderwijs en ik zat elke dag 4 uur en half in de auto om hem naar school te brengen. Ik denk dat mijn fout was dat ik te veel focuste op mijn kinderen, en nog te weinig investeerde in mijn relatie.”

Vluchten met alcohol en drugs

Het werd uiteindelijk te veel voor Sofie. “Ik ben beginnen uitvallen op allerlei vlakken. Ik begon aan alles, maar ik geraakte nergens. Ik zocht wel hulp, ik ben naar de huisarts geweest, maar ik wilde niet aanvaarden dat het te veel was. Ik ben beginnen vluchten. Ik begon alcohol te drinken, eerst onschuldig als ontspanning. Maar dat is geëscaleerd.”

“Marc zag wel dat het te veel aan het worden was voor mij. Hij zei me dat ook. Maar ik wilde blijven gaan voor alles.”

“Ik wilde mijn verdriet verdrinken”

Uiteindelijk kwam het tot een echtscheiding. Maar dat zorgde ervoor dat Sofie nog meer de vlucht zocht in alcohol. “De regeling voor de kinderen was week-week. Ik had het enorm moeilijk om mijn kinderen te moeten missen, ik kon dat echt niet plaatsen. Het ging bergaf met me. Ik dronk meer en meer. Ik wilde mijn verdriet verdrinken. Ik leerde ook niet de juiste mensen kennen op dat moment. Ik kreeg een relatie met iemand met een zware drugsproblematiek. Ik begon zelf ook cocaïne te gebruiken. En ik ben helemaal beginnen ontsporen.”

Contactbreuk

Sofie ging verschillende keren in opname, maar niet altijd met succes. “Ik ben er altijd met de volle moed aan begonnen, ik was altijd heel plichtsbewust. Maar elke keer als ik terug naar huis ging of bij mijn vriend was liep het opnieuw verkeerd af.”

Het zorgde er uiteindelijk voor dat het contact met de kinderen acht maanden verbroken was. Marc was al het vertrouwen in haar kwijt. De echtscheiding werd een vechtscheiding in de rechtbank.
Na een zwaar auto-ongeval was het voor Sofie duidelijk dat het erop of eronder was. Ze ging terug in opname. Uiteindelijk heeft een begeleiding bij het Kompas in Kortrijk haar erbovenop geholpen. Tijdens haar opname kwam ze te weten dat ze opnieuw zwanger was. Dit gaf haar extra kracht om iets aan haar situatie te veranderen.

“Ik heb nooit opgegeven en heb altijd blijven vechten. Soms met de moed der wanhoop. Ik heb heel erg naar mezelf gekeken. Ik was het beu om het altijd op een ander te steken, ik heb geleerd dat het mijn schuld was.“ Ze is nu al een hele tijd clean en verbrak ook de relatie met haar partner.

Terug contact in de Bezoekruimte

De rechter besliste intussen dat er tussen Sofie en haar kinderen aan contactherstel moest gewerkt worden in de Bezoekruimte van het CAW.
“Ik wist eigenlijk niet goed wat dat inhield, in de rechtbank hadden ze dit ook niet echt goed uitgelegd. Ik had er in ieder geval geen goed beeld van. Ik heb dat heel verkeerd ingeschat.”

“Ik heb nooit opgegeven”

Sofie had haar kinderen acht maanden niet gezien. In juni 2018 vond er een eerste bezoek plaats. Daar keek Sofie enorm naar uit, maar ze wist dat het niet gemakkelijk zou zijn. Haar oudste zoon was kwaad op haar en wou geen contact. Haar jongste zoon wou net wel contact en geloofde heel erg dat alles terug beter zou worden.

“Tom noemde mij niet langer mama, terwijl Sam me echt moed insprak en in mij geloofde. Maar de eerste bezoeken verliepen eigenlijk vrij goed.”

Broers met verschillende wensen

Sofie haalde enorm veel kracht uit het contact. Maar bij Tom bleef er wel weerstand zitten, het ging voor hem te snel. Op het moment dat de duur van de bezoeken langer ging worden, gaf hij aan dat hij niet meer wou komen.
Iris, hulpverlener in de Bezoekruimte, geeft aan dat elke situatie anders is en dat er in het team gekeken wordt hoe ze er best mee omgaan.

“In dit geval hebben we de beide kinderen telkens samen op gesprek laten komen, omdat ik in het eerste gesprek al doorhad dat ze elk hun eigen ding wilden maar ook niet afgeremd waren om hun eigen wensen uit te drukken in het bijzijn van hun broer. Als we voelen dat er weerstand zit bij een kind, gaan wij het gesprek proberen aangaan en uitleggen dat de verantwoordelijkheid eigenlijk bij de ouders ligt en dat papa en mama dus beslissen of het contact stopt of niet. Tegelijk kijken we ook naar wat een kind nodig heeft en wat zijn wensen zijn en wat dan wel mogelijk is. We hebben toen een afrondend gesprek met Tom en zijn mama voorgesteld, omdat Tom echt niet meer wou komen. Ik moest toen bellen naar Sofie, met die harde boodschap. Sofie antwoordde dat ze het afrondend gesprek heel goed wou voorbereiden, dat ze een brief wou schrijven voor Tom die ze dan in de Bezoekruimte zou voorlezen.”

Op de dag van het afrondend gesprek las Sofie haar brief aan haar zoon voor. “Een fantastisch mooie brief!” benadrukt Iris.
“Het was een brief vol erkenning voor Tom” vult Sofie aan. “Ik wou hem duidelijk maken dat het me spijt en dat ik hem nog altijd graag zie. Hij was er van aangedaan, en hij reageerde er ook goed op. Hij gaf aan dat hij samen tot een oplossing wou komen en dat hij toch om de twee keer wou komen.”

“Sofie schreef een fantastisch mooie brief

Iris: “Het was zo mooi om te horen hoe hij reageerde. De brief was de boodschap die hij toen nodig had. Hij was gehoord door zijn mama. Als ouder je eigen verwachtingen opzij schuiven voor de wensen en noden van je kind is niet evident. Sofie heeft dat echt gedaan. En dat was belangrijk voor hem.”

Angst voor nieuwe contactbreuk

De rest van het traject in de Bezoekruimte verliep verder heel goed. Maar toen het einde van het traject naderde, was er op de rechtbank nog geen verdere uitspraak gedaan. Sofie was dus enorm bang dat het contact terug zou verbroken worden als de begeleiding in de Bezoekruimte afgerond was.
“Het enige dat we kunnen doen als de begeleiding afloopt en de zitting pas een tijd later is, is nog een fase herhalen” legt Iris uit. “We willen natuurlijk vermijden dat mensen alles dat ze hier opgebouwd hebben intussen moeten laten stilvallen tot er uitspraak is. Dus kunnen we eenmaal de laatste fase herhalen. Maar dat kan maximum één keer. Bij Sofie en de kinderen was de laatste fase al herhaald. Wij hebben heel duidelijk in ons verslag naar de rechtbank aangegeven dat wij niets meer konden doen, om de rechter aan te sporen een uitspraak te doen.”
Gelukkig volgde de uitspraak snel, en was het ook goed nieuws voor Sofie. Ze kreeg te horen dat Sam om de twee weken op zaterdag bij haar mag doorbrengen. Tom brengt om de zes weken een weekend door bij de mama van Sofie, en Sofie sluit dan aan.

Terug leven in de brouwerij

Sinds enkele weken praten Sofie en Marc ook terug tegen elkaar. “Ik ben enorm kwaad geweest op hem omdat ik mijn kinderen niet meer mocht zien. Maar ik heb altijd enorm veel respect gehad voor wat hij allemaal gedaan heeft voor de kinderen. Ik ben hem enorm dankbaar, ondanks het feit dat ik heel veel kwaadheid voelde. Wat hij gedaan heeft, deed hij eigenlijk om hen te beschermen.”

“Zalig, die huiselijke warmte”

Tom en Sam komen nu zelfs meer dan er uitgesproken is in de rechtbank en omarmen ook hun nieuwe broertje. Onlangs bracht Sofie het weekend alleen door met haar drie zoontjes. In de zomervakantie mogen ze misschien zelfs een langere periode bij haar blijven. Sofie straalt: “Het gaat allemaal super goed! Ik maak enorm veel stappen voorwaarts. Ik heb mijn eigen huurhuisje, ik word goed begeleid, ik sta terug in het leven, ik heb mijn kinderen terug, zorg voor hen, ze komen bij me langs.”

“In de Bezoekruimte was dat nog anders dan thuis. Die huiselijke warmte, weer kunnen koken voor je kinderen. Pas op, het is niet gemakkelijk, het vergt veel om je terug aan te passen. Het is een heel ander leven, met terug structuur en regelmaat. Maar ‘t is zo gezellig, dat leven in de brouwerij. Het is zalig om ‘s avonds terug moe te zijn van het spelen met en zorgen voor je kinderen.”

Dankbaar

Sofie is enorm gelukkig met en dankbaar voor de kans die ze gekregen heeft. “Zonder de Bezoekruimte zou ik niet staan waar ik nu sta. Iris is voor mij ook steeds een steunpilaar geweest. Ik had nooit het gevoel dat ik hier gezien werd als een verslaafde.”

“Iris was een steunpilaar”

Maar ze voelt ook dat ze zelf nog een weg te gaan heeft. “Pas nu ik een tijd clean ben krijg ik alle emoties in mijn gezicht. Mijn echtscheiding is nooit doorgedrongen, want ik deed niets anders dan vluchten. En dat komt nu dubbel zo hard terug. Nu werk ik daar enorm rond in mijn begeleiding.”

Daarom vindt ze het ook belangrijk om niet te veel ineens te willen. “Natuurlijk wil ik ooit graag terug co-ouderschap, maar ik heb geduld. Het is goed zoals het nu loopt. Dat advies zou ik ook graag geven aan andere ouders met een vergelijkbaar verhaal: leg je verwachtingen op voorhand niet te hoog, en bouw het contact stapsgewijs terug op, want het vergt veel van jou en van je kinderen. En aanvaard op tijd hulp!”

Tekst en fotografie door Lies Debouver

De gebruikte namen zijn fictief