De welzijnsjurist: al 35 jaar vakmanschap.
We vieren dit jaar het 35-jarig jubileum van juristen binnen de werknemersploeg van CAW Oost-Brabant!
De vrijwillige pioniers in de jaren 70, de eerste jurist onder contract in 1984, het huidig driekoppige juristenteam en alle collega-juristen onderweg in die tijdslijn zullen het belang van werken op het kruispunt van recht en welzijn beamen.
De maatschappij ‘juridiseert’ aan lichtsnelheid: we gaan viraal en internationaal, we klikken ons met de muis vast aan tal van onzichtbare contracten, weven op ons levenspad een web van (familiale) netwerken. Dit vertaalt zich in welzijnsvragen die steeds complexer verstrengeld zijn met juridische vragen.
In eerste instantie helpt de jurist de vraag te ontrafelen, gaat met een ‘juridisch oog’ over documenten en geeft informatie waarmee de hulpverlener en cliënt verder aan de slag kunnen. Dit advies kan in alle stadia van de hulpverlening, in persoon, telefonisch of via e-mail. Hoe vroeger dit kan, hoe meer kans dat voorkomen kan worden dat het juridisch probleem uit de hand loopt.
De vragen gaan vooral over familierechtelijke kwesties, toch komen alle juridische thema’s bij ons aan bod: schulden, bewind, erfrecht, strafrecht, huurrecht, arbeidsrecht, sociale zekerheid, verbintenissenrecht, … Thema’s waarover het juristenteam ook regelmatig via vorming of informatiebrochures ondersteuning biedt aan de collega’s.
Indien de hulpverlener oordeelt dat dit helpend kan zijn, volgt een gesprek tussen cliënt en jurist, ev. in aanwezigheid van de hulpverlener. Dit kan niet telefonisch.
De juridische eerstelijnsbijstand heeft oog voor de juridische vraagverduidelijking én voor de sociale en emotionele context van de cliënt. Luisteren, doorvragen, samenvatten en reflecteren zijn enkele vaardigheden die belangrijk zijn in de communicatie met de cliënt. Deze krijgt in klare taal informatie over rechten en plichten en praktische inlichtingen. We bespreken samen met de cliënt de mogelijke trajecten en overlopen de stappen die deze hierbij zelf kan zetten. We proberen de cliënt door onze informatie sterker te maken en inzichten te doen verwerven. In ieder geval overwegen we steeds de mogelijkheid van bemiddeling of andere minnelijke regelingen. Goede eerstelijnsbijstand betekent preventief werken, vermijden dat een (juridisch) conflict escaleert. Wij gaan niet polariseren, spreken in termen van eiser en verweerder of partij en tegenpartij. We bekijken samen met de cliënt de verschillende kanten van het verhaal, vanuit het oogpunt van alle betrokkenen. Dat is belangrijk zodat mensen ook kunnen begrijpen en aanvaarden.
De juristen vormen een ondersteunende deontologische cel voor vragen van hulpverleners over juist handelen bij informatie-uitwisseling, bij verontrusting, enz.
Net zoals iedereen in het CAW, heeft het juristenteam ook een rol van signaalgever wanneer blijkt dat wetten onbedoelde gevolgen hebben of niet (meer) werken. CAW kijkt alert en kritisch naar de werking van justitie en de gevolgen ervan voor kwetsbare mensen, deelt haar expertise hierin en bouwt bruggen als betrouwbare partner. Bijvoorbeeld in de samenwerking met de advocatuur over juridische bijstand voor kwetsbaren.
Kortom: dankzij 35 jaar gedrevenheid en passie van enkele generaties juristen van ons CAW, ontstond het zeer specifiek ‘metier’ van de welzijnsjurist.
