Geef jonge sofasurfers een gezicht en geen masker

Sofasurfen zonder (t)huis

Sofasurfen – het lijkt wel een nieuwe benaming voor het hippe airbnb principe. Waarbij je je zetel verhuurt aan toeristen. Dat is het spijtig genoeg niet. Sofasurfers zijn jongvolwassenen zonder dak boven het hoofd, zonder (t)huis. Verborgen en onzichtbare dak- en thuislozen die tijdelijk bij familie of vrienden logeren of bivakkeren in een garage, auto, tuinhuis of een kraakpand. Mensen die tijdelijk ergens anders inwonen, zijn er niet ‘thuis’. Het is een zeer kwetsbare situatie zonder enige vorm van bescherming. Van de één op de andere dag belanden deze jongeren op straat. En dit gebeurt vaker dan je denkt. 53% van de jongeren die bij het CAW aankloppen hebben woonproblemen en worden ondersteund door het CAW met woonbegeleiding.

“Ik droom van een nachtje 8 uren ongestoord en rustig slapen. Een plek waar ik wat privacy heb, een goed bed, wat dekens waar ik mij in kan nestelen én een stopcontact om mijn GSM op te laden”

Het gezicht

Jongeren die in armoede opgroeien, hebben weinig speling om hun leven te leiden en op de rails te houden. Door hun jeugd in armoede hebben ze geen sterk netwerk opgebouwd. Heel vaak kampt de omgeving met soortgelijke problemen. Als er iets fout loopt, is er bijna niemand die hen kan opvangen of ondersteunen. Er moet maar weinig misgaan en ze belanden op straat.

Eens dakloos verstoppen deze jongeren zich van de maatschappij. Ze leven zeer geïsoleerd en al snel steekt eenzaamheid de kop op. Omdat ze niet de stempel van dakloze willen dragen, gaan deze jongvolwassenen op zoek naar andere (slaap)mogelijkheden. Zo overbruggen ze periodes van dakloosheid door bij vrienden of kennissen te logeren. Zij noemen zichzelf sofasurfers. Hun zeer klein en fragiele netwerk wordt hierbij meer en meer onder druk gezet. Hierdoor gaan ze steeds verder en creatiever op zoek naar een zetel om op te slapen.

Sofasurfen is een loterij. Je moet geluk hebben bij wie je terechtkomt. Het is een zeer fragiele en kwetsbare situatie met weinig kans op slagen.

Ook voor de sofagever, aanbieder van de sofa, staat er veel op het spel: verlies van inkomen of uitkering, sanctie van de sociale woningmaatschappij, … . Voor de sofasurfer betekent dit opnieuw zoeken naar een kraakpand, een garage, een caravan of een tentje.  Aan creatieve overlevingsstrategieën ontbreekt het hen niet. Maar wat ze missen is de kans om een écht jong te zijn.

Onzichtbare sofasurfers

Het zijn vooral de sofagevers voor wie de situatie niet langer houdbaar is en het CAW een duidelijk signaal geeft. “De sofagevers komen bij onze hulpverleners aankloppen en vragen een duurzame oplossing voor hun sofasurfer.” aldus Anita Cautaers, directeur CAW Groep.

Gelukkig zijn er organisaties die hun werking specifiek richten naar maatschappelijk kwetsbare jongeren. Ook het CAW gaat actief op zoek naar kwetsbare jongeren in de overgang naar volwassenheid en jeugdhulpverlaters. Te vaak glippen deze jongvolwassenen toch door de mazen van het net en komt hulpverlening te laat. Het vertrouwen in de toekomst en samenleving is reeds verloren.

Net daarom willen we sofasurfers een gezicht geven en het thema bespreekbaar maken. Het onder de radar blijven van deze onzichtbare sofasurfers dulden we niet meer. Enkel door het besef niet alleen te zijn, zullen deze jongeren hulp durven vragen. Want ook deze kwetsbare jongvolwassenen hebben recht op een duurzame oplossing en echte thuis.

Nood aan structurele oplossingen

Beste politici, dit kunnen en moeten we voorkomen. De CAW’s zijn graag uw partner in het mee realiseren van deze preventieve aanpak naar jonge dakloze sofasurfers. We wensen een samenleving die alle jongeren omarmt en hen opnieuw kansen geeft waarbij een (t)huis effectief gegarandeerd wordt.

Voor kwetsbare jongvolwassenen en sofasurfers willen we:

• Een outreachend en proactief ondersteunings- en hulpverleningstraject op vraag en maat en op het ritme van de jongeren en een recht op hulp dat beschikbaar moet zijn.
• Een begeleidingsaanbod dat de terugkeer in de ‘buitenwereld’ voorbereidt voor jongeren die uit de psychiatrie, de gevangenis, een instelling komen + een nazorgtraject.
• Meer thuishavens zoals bijvoorbeeld Betonne Jeugd en laagdrempelige initiatieven waar de jongeren hun netwerk kunnen verbreden.
• Voldoende betaalbare en kwaliteitsvolle woningen, zowel op de private als sociale woningmarkt op maat van jongeren waar zij de kans krijgen om te kunnen experimenteren en proeven van het zelfstandig wonen. Het housing firstprincipe moet kunnen worden toegepast.
• Leeflonen en alle minimumuitkeringen moeten opgetrokken worden tot boven de Europese armoedegrens.
• Individuen die kunnen aantonen dat ze geen gemeenschappelijke huishouding voeren, moeten voor de sociale zekerheid als alleenstaanden worden beschouwd.

Getuigenissen

Bekijk op bruzz.be de moedige getuigenis van Aurélie, 20 jaar.

Lees op sociaal.net de moedige getuigenis van sofasurfer Mia.

Info en contact voor hulpvragen

www.caw.be

0800 13 500

Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) versterkt welzijn

Het CAW zet zich in voor het algemeen welzijn en verleent hulp aan iedereen met een vraag of probleem. Bij de CAW’s staat de zorg voor kwetsbare mensen centraal. Hierbij streven we ernaar mensen terug verbinding te laten maken met zichzelf, hun familie, vrienden, buren en de bredere samenleving. Dit streven naar een warme solidaire samenleving kunnen we enkel in samenwerking met anderen en met voldoende middelen realiseren. We zijn allemaal een meerwaarde voor elkaar. CAW verbindt. Meer informatie: www.caw.be.