Ik zou je graag zien. CAW en VECK maken kortfilm voor kinderen met ouder in detentie

Kinderen met een ouder in detentie kampen vaak met gevoelens als angst, schaamte en verwarring. CAW, de Centra Algemeen Welzijnswerk en VECK, het Vlaams Expertisecentrum Kindermishandeling, pleiten voor meer toegankelijke, eerlijke en duidelijke informatie en maakten daarom de kortfilm ‘Ik zou je graag zien’. Daarin vertellen kinderen zelf hoe het is om op bezoek te gaan bij hun mama of papa in de gevangenis.

In Vlaanderen zijn er naar schatting zo’n 9000 kinderen van wie een ouder in de gevangenis zit, maar exacte cijfers zijn er niet.

Juiste en eerlijke informatie als houvast

Kinderen kennen de gevangenis vaak enkel van tekenfilms en in hun verbeelding. Vaak strookt deze fantasie niet met hoe een gevangenis er in realiteit uitziet. CAW begeleidt gedetineerden, maar ook hun kinderen en familie. Uit die gesprekken bleek de noodzaak aan duidelijke en realistische informatie. Dat stelt ook VECK vast, dat via een Kindreflex in de gevangenissen pleit om de kinderen altijd in beeld te brengen.

Kinderen met een ouder in detentie hebben die duidelijke en eerlijke uitleg ook nodig om beter te begrijpen wat er aan de hand is en om met de situatie om te gaan. Mira Celen, familiebegeleider detentie bij CAW: “Een bezoek aan de gevangenis kan veel losmaken. Als kinderen weten wat hen te wachten staat, voelen ze zich zekerder. Dat helpt om zich te focussen op het contact met hun gedetineerde ouder, en dat biedt betere kansen om een stabiele band op te bouwen.”

Impact van een ouder in detentie gaat verder dan het bezoek

Als een gevangenis een groot mysterie blijft, kan dat het gevoel van schaamte, verwarring of ‘anders zijn’ versterken. Het is daarom belangrijk om blijvend aandacht te hebben voor het perspectief van deze kinderen. Dat betekent: het stigma doorbreken, meer begrip creëren en meer psychosociale hulp voor hun vragen, angsten en verdriet.

Want naast de vragen waarmee ze zitten en het stigma van detentie, ervaren ze vaak hoe hun gezin extra onder druk komt te staan. Niet alleen tijdens een bezoek aan de gevangenis, maar ook in het dagelijkse leven heeft detentie impact op kinderen. Bart Claes, van CAW Groep en van Expertisecentrum Kind, Ouder en Detentie:

“Kinderen stellen zich vragen als: Wat vertel ik mijn vrienden? Waarom voel ik me zo raar? Waarom kijken mensen mij anders aan? Vaak krijgen ze het advies om erover te zwijgen, uit angst voor afwijzing. Ook thuis verandert er veel: meer stress, financiële zorgen, praktische uitdagingen, en onzekerheid over de relatie tussen de ouders. Op school is het moeilijk om te focussen, of kinderen worden gepest. Ook hun zelfbeeld kan eronder lijden: ‘Als mijn ouder in de gevangenis zit, wat zegt dat dan over mij?’ Al deze vragen zorgen dat een kind stress ervaart, waardoor het dagelijks functioneren moeilijker verloopt.”

Een ouder in detentie hebben, is voor een kind niet zomaar een moeilijke situatie – het is een ingrijpende jeugdervaring die diepe sporen nalaat. Liv Leeman, coördinator van de Kindreflex in het VECK:

“Onderzoek naar adverse childhood experiences toont aan dat zulke ervaringen het risico verhogen op emotionele, sociale en gezondheidsproblemen op latere leeftijd. Als samenleving moeten we erkennen dat kinderen van gedetineerde ouders extra bescherming, begrip en ondersteuning verdienen.”

Niet alleen kinderen vinden in de film herkenning en eerlijke informatie. Ook familieleden, vrienden en professionals zoals leerkrachten en hulpverleners, maar ook jeugdbewegingen kunnen de film gebruiken om kinderen een realistisch en eerlijk beeld te geven van wat detentie is en om het thema bespreekbaar te maken.

Om deze video te kunnen bekijken, moet je cookies aanvaarden.

Naar schatting 9000 kinderen, toch een vergeten groep

Met ‘Ik zou je graag zien’ willen CAW en VECK deze onzichtbare kinderen ook een stem geven. Want hoewel er naar schatting 9000 zijn in Vlaanderen, weet eigenlijk niemand echt precies hoeveel kinderen een ouder in detentie hebben. Ze worden nergens geregistreerd of actief benaderd. En zo blijven ze nagenoeg onzichtbaar in het publieke debat. Mede daarom sporen CAW en het VECK de gevangenissen aan om de kinderen van gedetineerden en hun noden in beeld te brengen. Binnen en buiten de gevangenis openlijk praten over detentie en over de impact ervan op het gezin helpt om het taboe te doorbreken en om ruimte te geven aan erkenning, begrip en steun. Daarom zou iedereen ‘Ik zou je graag zien’ moeten zien.

‘Ik zou je graag zien’ is een productie van Dokma Film i.s.m. met het Vlaams Expertisecentrum Kindermishandeling en CAW, de Centra Algemeen Welzijnswerk. De film werd mede mogelijk gemaakt door De Warmste Week & Fonds Futter, beiden beheerd door de Koning Boudewijnstichting.

Meer informatie: https://www.caw.be/kennisbank/ik-zou-je-graag-zien/