Kindreflex in de gevangenis

Detentie heeft een grote impact op de persoon die gedetineerd wordt, maar ook op partner, familie en op de kinderen.

De ouder is weg en niet-weg wat het een ambigue ervaring maakt. Je weet dat je ouder ergens anders is maar je kan niet zomaar contact zoeken als jij dat wilt of wanneer je het nodig hebt. Kinderen kunnen verdriet, gemis en schaamte ervaren en een taboe om deze gevoelens te delen omwille van het stigma dat op detentie leeft. Daarnaast heeft de detentie ook impact op de onmiddellijke omgeving van het kind. De achterblijvende ouder moet het gezinsleven plots alleen zien te redden wat mogelijk ook de nodige stress met zich meebrengt.

Dit alles maakt van de detentie van een ouder een ingrijpende ervaring voor kinderen. Ze kan een langdurige impact kan uitoefenen op hun welzijn. Dit wordt mede bepaald door de bufferende factoren die aanwezig zijn bij het kind zelf en diens omgeving. Onderzoek leert dat een steunende omgeving helpend is maar, onderzoek leert ook dat het stigma op detentie deze sociale steun onder druk kan zetten. Zo is het bijvoorbeeld moeilijk om steun te krijgen voor iets waarover je niet mag spreken of waarvan je niet goed weet wat er juist aan de hand is. Sommige kinderen krijgen niet het juiste verhaal over de plotse afwezigheid van hun ouder.

Om kinderen de steun te bieden die ze nodig hebben, is het nodig dat ze gezien worden en dat er naar hun noden en die van hun ouders gevraagd wordt. De Kindreflex is een methodiek die dit proces bij de professionals die met gedetineerden werken aanwakkert en ondersteunt.

In het voorjaar 2024 ging het VECK, het Vlaams Expertisecentrum Kindermishandeling met de Kindreflex aan de slag in twee pilootgevangenissen: de gevangenis van Brugge en de gevangenis van Hasselt. Het generieke stappenplan werd aangepast aan de werkcontext van detentie in nauwe samenwerking met de verschillende actoren op het werkterrein.

Op dit ogenblik krijgen de verschillende beroepsgroepen binnen de pilootgevangenissen een vorming aangeboden die hen stimuleert om oog te hebben voor het ouderschap van de gedetineerde en het welzijn van de kinderen. Het aangepaste stappenplan biedt hen een handelingskader. Elke beroepsgroep heeft zijn eigen rol en verantwoordelijkheid in de verschillende stappen die er binnen de Kindreflex in de gevangenis gezet kunnen worden. De pilootfase loopt nog tot eind juli 2025.

We geloven heel erg in de meerwaarde van de Kindreflex binnen de gevangenismuren voor het welzijn van de ongeziene groep kinderen die een ouder moet missen door detentie. We hopen dan ook dat we na de pilootfase dit project verder mogen uitdragen naar alle Vlaamse gevangenissen en detentiehuizen.

Meer weten?

Bekijk de website van de Kindreflex